Safranbolu tarihi

Safranbolu tarih boyunca çeşitli uygarlıklar arasında el değiştirmiştir. Türklerle Bizanslılar arasında ve hatta Türk Beylikleri ile Osmanlılar arasında sürekli el değiştiren Safranbolu, 1213-1280 yılları arasında Çobanoğlu Beyliğinin egemenliğinde olduğu bilinir. Safranbolu'nun siyasi tarihi bu tarihten itibaren yaklaşık elli yıllık bir süre için netliğini kaybetmektedir. Bir kısım yazarlar bu dönemde Safranbolu'da Umur Bey’in bağımsız bir Türk beyliği kurduğu görüşündedirler. Bu dönemde Gerede ile Safranbolu arasında ilişkiler bulunduğu ve İbn Batuta'nın sözünü ettiği Gerede Beyliğinin merkezinin Safranbolu olduğu da bir diğer iddiadır. 1326 yılında Safranbolu Candaroğlu Beyliği’ne katıldı.

safranbolu

Safranbolu'nun Osmanlılar tarafından ilk olarak alınışı 1354 yılında Osmanlı Sultanı Orhan Bey’in oğlu ve Rumeli Fatihi olarak bilinen Şehzade Gazi Süleyman Paşa tarafından gerçekleştirildi. 1402 yılında Yıldırım Beyazıt'ın Timur'a yenilmesi ile başlayan "Fetret Döneminde" yörede iç savaşlar yaşandı. Ancak 1416 yılında Safranbolu yeniden Osmanlı ülkesine katıldı.

Beylikler döneminde ve Osmanlıların ilk zamanlarında kentin adı Borglu ve Borlu şeklini almıştı. 16 yy. Osmanlı Tapu ve Tahrir defterinden izlenebileceği gibi Borlu, yöreye yerleşerı Taraklı Aşiretinden dolayı Taraklıborlu olmuştur. Taraklıborlu adından sonra Safranbolu için Osmanlılar döneminde kullanılan diğer adlar, 18 yy. ortalalarında Zağfıraniı Borlu, 19 yy. ikinci yarısında kısa bir süre için Zağfırani Benderli 19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren Zağfıranbolu, son olarak da Zafranbolu ve Safranbolu biçimine dönüşmüştür.

Safranbolu çok eskilere dayanan tarihi geçmişi içerisinde, bilinen en üstün ekonomik ve kültürel düzeyine Osmanlı döneminde varmıştır. 17. yüzyılda İstanbul - Bolu - Amasya - Tokat - Sivas Kervanyolunu Sinop'a bağlayan yol, Gerede - Safranbolu Kastamonu güzergahını izlemekteydi. Safranbolu'nun bu yol üzerinde önemli bir konaklama merkezi oluşu, bölgede ticaretin gelişimine imkân sağlayarak yöreyi hızla zenginleştirdi. Bugün Çarşı kesiminde aynen korunmakta olan Cinci Hanı'nın ihtişamı o günün hareketliliğinin göstergesidir.