Artemisia Kimdir?

Artemisia I M.Ö. 480 yıllarında yaşamış olan Karya kraliçesidir. Kocasının ölümünden sonra o dönemde tüm İyonya'nın hakimi olan Pers imparatorluğuna bağlı olarak Karya'yı yönetmiştir. Tarihte katıldığı Salamis Deniz Savaşı ile ün kazanmıştır.

Artemisia adı "Ayı tanrıça", "katil" veya "yönetici bayan" gibi çeşitli anlamlara gelmektedir. Herodot'a göre Artemisia'nın babası Halikarnaslı Liglamis annesi ise Giritli olmuştur.

Salamis Deniz Savaşı ve Artemisia

Salamis Deniz Savaşı sırasında eski Yunanlılarla denizde savaşa girilmemesi yönünde Pers kralı I. Serhas'a (Kserkses)  fikir ortaya atan tek komutan Artemisia olmuştur. Savaş sırasında Karya filosunda bulunan beş gemiye komuta eden kraliçe Artemisia Pers kralını Greklerin savaş iradelerinin gevşemesini beklemesi için ikna etmeye ve donanmayı savaşa sürmemeye ikna etmeye çalıştı. En büyük hedeflerinin Atina'yı işgal etmek olduğundan Salamis boğazında savaşa girmenin gereksiz bir risk oluşturduğu görüşündeydi. Ancak Pers kralı ve baş danışmanı olan Mardonius savaşmayı tercih ettiler.

Buna rağmen Artemisia bu savaşta Perslerin müteffiki olarak yer aldı ve komutasındaki 5 gemiyle savaşa katıldı. Trireme'leri Greklerin saldırısına maruz kaldıklarında Artemisia çok değişik bir yönteme başvurdu. Grek gemisinden kaçarken kasten veya yanlışlıkla Pers Donanması'ndan bir gemiyi, kral Damasithymu'nun içinde olduğu gemiyi vurarak batırdı. Grekler bunu gördüklerinde saldırdıkları geminin onların tarafında olan bir gemi olduğuna karar vererek başka Pers gemilerine yöneldiler. Bu olayı Pers kralı Serhas tahtını kurduğu bir yerden izliyordu ve batırılan geminin düşman gemisi olduğunu sandı. Herodota göre, Artemisia ile gurur duyarak "Bugün erkekler kadın gibi, kadınlar da erkek gibi dövüştü" dedi.

Salamis Deniz Savaşındaki başarısızlık sonucunda Artemisia I. Serhas'ı geri dönmek konusunda ikna etmeye çalıştı. Ancak danışman Mardonius kalmayı ve savaşa devam etmeyi öneriyordu. Sonrasında Pers kralı Artemisia'yı Efes'e kendi oğulları ile ilgilenmesi için yolladı.

Artemisia'nın sonraki yaşamı ve ölümü

Konstantinopolis Patriği olan I. Fotios'un kaleme aldığı efsaneye göre, Artemisia Dardania (Dardanus) adında bir adama tutkuyla aşık olur ama reddedilir. Bunun sonucunda kahine danışarak  bir uçurumdan Ege Denizi'ne atlar.

Herodot yazılarında daha Artemisia'yı destekleyici olmuştur, onun kararlılığını ve zekasını öven cümleler kullanmıştır, bunun nedeninin Herodot'un onun hemşerisi Halikarnaslı olduğu düşünülmektedir.

Pehlevi hanedanı döneminde inşa edilen Pers muhribine Artemisia onuruna Artemis adı verilmiştir.

2014 yılında Salamis Deniz Savaşı'nı konu alan "300: Bir İmparatorluğun Yükselişi" adlı sinema filminde Artemisia karakterini güzel oyuncu Eva Green canlandırmıştır.