Ayvalık

ayvalık

Ayvalık Tarihçesi: Cisthana, Taliani ve Kydonia olarak değişik adlar almış olan Ayvalık'ta en eski yerleşmenin Misyalılara ait olduğu sanılmaktadır.

Miletliler Yunan adalarına göç ettiklerinde, Ayvalık Körfezindeki Yund adalarında küçük koloniler kurdular. M.Ö. 330'da Makedonyalıların eline geçen kent, daha sonra Romalıların ve Bizanslıların yönetimi altına girdi. Bizans İmparatorluğunu ele geçirme niyeti ile Ege kıyılarındaki Bizans yerleşimlerine saldırılar düzenleyen Türkler, bölgeyi 1430-1440 yılları arasında yönetimleri altında bulundurdular; Sadrazam Hasan Paşa zamanında ise bağımsızlık belgesi verdiler.

Liman ile ilişkisi bulunan kentin yarıdan fazla nüfusunun Rum olması, kentin ticaretini daha fazla dışarıya yöneltmesine neden oldu. Aynı zamanda bir kültür şehri de olmaya başlayan Ayvalık, bu yarı bağımsız konumunu 19. yüzyılın ilk yarısındaki Yunan Bağımsızlık Hareketine katılıncaya kadar sürdürdü. Bu harakete katılması ile birlikte çevredeki Rum ve Türk köyleri ayrı ayrı silahlandı. Ancak merkezden askeri takviye gelince, Rumların büyük bölümü adalara kaçtı. Bir süre sonra geri dönmelerine izin verildi, ama bu kez de Balkan ve I. Dünya Savaşlarında başkaldırı için tekrar uygun ortamlar oluştu. 1919'da Yunanlılar tarafından işgal edilen kent, 1922'de Türklerin eline geçti ve Lozan Anlaşması ile Ayvalık'taki Rumlar Yunanistan'a göç ettiler. Midilli, Girit ve Makedonya'daki Türkler de Ayvalık'a yerleştirildi.

Ayvalık Yemekleri: Yörede hakim olan Girit mutfağı, yeşil olan her şeyi lezzetli yemeklere dönüştürür. Isırgan otu, turp otu, radika, hindiba, arapsaçı, istifno ve semizotunun yanı sıra, sadece Ayvalık çevresinde çıkan papalina balığı özgün bir tattır. Hamsi büyüklüğündeki papalinanın tavası tercih edilir. Bakalaros denen bir tür mezgit ve iskorpitin buğulaması kaçırılmaması gereken tatlardır. Ayrıca yine yöreye özgü olan, Patrice köyünde çıkan iri midyelerin tadını başka hiçbir yerde bulmak mümkün değildir. Ahtapot hemen her zaman kolaylıkla uygun fiyatlara bulunabilir.

Ayvalık özellikle son yıllarda iç turizmde önemli bir merkez olmaya başlamıştır. Geceleri Cunda Adası'nda lokantalar ile seyyar satıcı tezgahları arasında yürüyüş yaparak, ufak tefek objeler satın almak neredeyse tek eğlencedir. Ana cadde üzerindeki tarihi Taş Kahve yazın değilse bile, bahar aylarında keyifli bir mekan olabilir. Ayvalık'ın içinde balık yemek için en uygun yerler Tenekeciler Sokağı'ndadır.

Ayvalık Gezilecek Yerler:

Merkez
Ayvalık I. Dünya Savaşı öncesine kadar Rum nüfusun yoğun olduğu bir yerleşimdi. Mübadele sonucunda bu nüfusun çoğu Yunanistan'a göç etmiş, Girit, Midilli ve Makedonya'dan Türk göçmenler gelmiştir. Ancak Rum kültürünün izlerini Ayvalık'ta bugün bile görmek mümkündür. Ayvalık çarşısının iç kısımlarında hala ayakta kalmış olan tahta ve taş işçiliğinin en güzel örneklerini gösteren evler vardır. Ancak 10'dan fazla kilisenin çoğu camiye çevrilmiş, bir kısmı da onarımsızlıktan yıkılmış ya da zeytinyağı fabrikası gibi tümüyle farklı işlevler için kullanılmışlardır. Kent içindeki Saatli Cami, Çınarlı Cami, Hayrettin Paşa Camisi ve Biberli Cami kiliseden dönüştürülmüş olanlardır.

Ayvalık Çevresi
Cunda: Ayvalığın karşı tarafında bulunan eski adı ile Cunda -cumhuriyet sonrasında Alibey Adası olarak anılan, Rumların ise Moshinos dedikleri ada- 1964 yılında Ayvalık'a bir köprü ile bağlanmıştır. Ada zeytinyağı ve şarap üretim merkezi olarak ünlenmiştir. Dar sokaklarında gezmek, gün batımında çevredeki ada ve koyları seyretmek kaçırılmaması gereken bir fırsattır. Adanın batısında bazıları restore edilmiş Rum evleri ile sessiz ve özgün bir köy olan Patrice, çeşitli konaklama ve yemek imkanları sunar. Bu köy özellikle büyük boyutlu midyeleri ile ünlüdür. Çevrede yapılacak gezilerden ve nadir temiz kalmış deniz imkanlarından yararlandıktan sonra, Cunda adasındaki balık lokantalarının birinde deniz ürünleri ve ot mezelerinin tadına mutlaka bakılmalıdır.

Şeytan Sofrası: Ayvalık Körfezindeki adaları ve koyları kuşbakışı seyretmek için en uygun nokralardan birisi Şeytan Sofrası'dır. Sarımsaklı yolu üzerinde Şeytan Sofrası tabelasından sağa dönülerek gidilen bölgenin yolu, ‚amlık Orman Kampı içinden geçer. Ayvalık merkezindeki Cumhuriyet Alanı'ndan buraya sürekli dolmuş kalkar. Volkanik bir tepe olan Şeytan Sofrası, yuvarlak bir sofraya benzemesi nedeniyle bu adı almıştır. Derin bir kafes içinde şeytana ait olduğu söylenen bir ayak izi bulunur. Buraya adak adamak veya para atmak gelenek olmuştur. Şeytan Sofrası'nın yanındaki Tavşan Kulakları Tepesi, 5 metrelik tavşan kulağına benzeyen iki kayadan oluşur.

Tımarhane Adası: Ana yoldan saptıktan sonra Şeytan Sofrası'na sapmayıp devam edildiğinde, yarımadanın ucunda bir adaya ulaşılır. Bir zamanlar fazla şarhoş olanların ceza olarak bırakıldıkları ada, sert rüzgar alan bir bölgedir. Değişik biçimlerdeki kaya oluşumları ve sert rüzgar nedeniyle kayalardan çıkan ilginç sesleriyle ünlü olan adada, tek bir taş yapı bulunmaktadır. Bugün yıkıntı durumundaki yapı, bir zamanlar manastır olarak hizmet vermiştir.

Sarmısak Plajları: Ayvalığın oteller ve plaj bölgesi Sarmısaklı'dır. Ayvalığın merkezine 5 km uzaklıktaki plajlar kıyı boyunca uzanır. Merkezle ulaşım minibüslerle sağlanır.

Adalar: Ayvalık körfezinde 22 küçük ada bulunur. Adaların hiçbirinde yerleşim yoktur.

Altınova: Ayvalık-Dikili arasındaki plajlar günümüzde birbiri ardına tatil siteleri ile dolmuştur. Buna rağmen ince kumlu plajları etkileyicidir.