Kadında Kısırlık

kadında kısırlık

Kadında kısırlık, çeşitli hastalıklara ya da dölyolunu, dölyatağını, borularını ve yumurtalıkları ilgilendiren değişikliklere bağlı olabilir.

Dölyolu = Vajinal değişiklikler


Dölyolunda cinsel ilişkileri olanaksız kılacak ağır bozuk oluşumlar seyrektir. Dölyolunda en sık görülen hastalık, dölyolu iltihabıdır (vajinit). Bu hastalık, dölyolu salgılarını meni hücrelerinin ölümüne neden olacak ölçüde bozar.

Tedavi: Dölyolundan gelen sıvının, mikrobiyolojik kültürü yapılarak, iltihaplanmaya neden olan etken saptanır. Dölyatağı boynu kıvrımlarında iltihap varsa, bunların tedavisi çok güçtür. Ayrıca şeker hastalığı gibi, genelde ittihaplara zemin hazırlayan hastalıkları saptamak ve onları tedavi etmek gerekir.



Dölyatağı = Uterusta değişiklikler


Dölyatağıyla ilgili bozuk oluşumlar, kısırlıktan çok, yinelenen düşüklere neden olur. Dölyatağı mukoza dokusuyla (endometrium) ilgili tek biçim bozukluğu, Asherman Sendromu' dur. Bu durumda, dölyatağı çeperleri birbiri üzerine yapışır. Bu, yetersiz sağlık koşullarında yapılmış doğum ya da düşüklerin sonucudur ve ikincil kısırlıklara neden olur.

Dölyatağı boynu ve salgıları: Benzer bozukluklar, meni hücrelerinin geçişini doğrudan doğruya denetleyen dölyatağı boynunda da görülebilir. Dölyatağı boynu yalnızca meni hücreleri için basit bir giriş kapısı değildir; bu aynı zamanda, mukoza salgıları (servikal mukus) ile yeterli miktarda meni hücresinin tam yumurtlama sırasında geçmesini de kolaylaştırır. Bu  salgı, östrojen etkisiyle değişir; aylık çevrimin ortalarında saydamlaşır ve lastik kıvamına gelir. Bu olmadığı takdirde, meni hücrelerinin aşamayacakları bir engel oluşturur.

Tedavi: Dölyatağıyla ilgili bozuk oluşumlar, ameliyatla düzeltilebilirler. Asherman sendromu'ndaki yapışıklık giderilmeli ve yinelenmelerini önlemek için dölyatağı içi onarılmalıdır. Dölyatağının gelişmesinde bir geri kalma söz konusu ise, hormonal tedavi gerekir.

Dölyatağı Borusu = Fallop Tüpü değişiklikleri


Dölyatağı borularıyla ilgili rahatsızlıklara, ötekilere oranla çok daha sık rastlanılır ( kadında kısırlık olaylarının %40'ını oluşturur). Bu rahatsızlıkların %30'unda olaya, yumurtalıklar da katılmışlardır. Şunu belirtmek gerekir ki, hareketleriyle ve girinti ve çıkıntılarını örten kirpiklerinin mikroskopik vuruşlarıyla yumurtayı iten bu borular, duyarlı yapılardır ve döllenme burada meydana gelir. Yalnız, verem, belsoğukluğu gibi önemli rahatsızlıklar değil, basit bir iltihaplanma da bu özellikleri değiştirmeye yeter ve kısırlığa neden olabilir.
Ayrıca, dölyatağı boruları karın bölgesindeki ameliyatlar sonucu oluşan yapışıklıklardan zarar görmüş ya da boylarının çok uzun olması gibi doğuştan yapısal olarak kusurlu olabilirler. Tedavi: Bazı merkezlerde mikrocerrahi uygulanmaktadır. Genel cerrahide başarısı %30 iken, mikrocerrahide bu, % 60'a yükselir.
 
Yumurtalık = Over değişiklikleri
 

Yumurtalıkların işlev bozukluklarından söz edildiğinde, hipotalamus, hipofiz ve yumurtalıkların oluşturduğu eksenin görevindeki değişikliği anlamak gerekir. Üç salgı bezi, aralarında iletişim kurarak, aylık çevrimi (yumurtlamayı; dölyatağı mukoza dokusunun olgunlaşmasını) ve kadın fizyolojisinin bütün değişikliklerini  düzenler. Bu eksende ortaya çıkan herhangi bir düzensizlik kısırlığa neden olmuş olabilir. Ayrıca, cinsel hormonların dışındaki hormonların bozuklukları da yumurtlamayı etkiler. Burada tiroid ve böbreküstü bezi  (sürrenal/adrenal ) bozukluklarının altını çizebiliriz. Tedavi: Olayların %80'inde ciddi bir hormon tedavisi ile olumlu sonuçlar alınır.