Mağaracılık Tarihi

Mağaracılık, mağaraların derinliklerine ulaşmayı amaçlayan bir spor dalıdır. Bilinmeyen mağaraları keşfetmek, araştırmak ve haritalarını çizmek konusunda mağarabilim (speleoloji) ile çakışır. Mağaralarda karanlık, nem, dik inişler, göller ve çavlanlar başlıca zorluklardır. Özellikle fazlaca araçgereçve geniş ekipler gerektiren dikey (düşey) mağaralar, eğitim ve deneyim gerektirir. Mağaraların özellikleri nedeniyle klostofobi, astım gibi rahatsızlıkları olan kişiler bu sporu çok dikkatli yapmalılardır. Mağara araştırmalarında, içerisinin genelde soğuk olması nedeniyle özel giysiler giyilir ve karanlığa karşı ışıklandırma araçları kullanılır. Mağaranın özelliğine göre ıslak elbise (wet-suit, dalgıç elbisesi), şişme bot, kamp malzemeleri ve ip gibi araçlar kullanmak gerekebilir. Ayrıca mağaranın haritası çizilecekse, bunun için gerekli malzemeler de kullanılmalıdır.

Dünyada Mağaracılık Tarihi: Çağdaş anlamda mağaracılık sporu Nagel'in 1723'te Çekoslavakya'daki Macocha Mağarası'nda 138 m derine inmesiyle başladı. Spor sonraki yıllarda İtalya, Fransa, Avusturya ve Almanya'da gelişti. Avusturya'lı Lindler, 1841'de İtalya'daki Trebiciano Mağarası'nda -328 m'ye ulaştı. 1908'de Alman Max Kaemper, ABD'deki Mammoth Cave'de 56.3 km ilerledi. Fransız'lar 1947'de Dent de Crolles'de -600 m'ye inmeyi başardılar. 1956'da Fransa'da Berger Mağarası'nda -1.122 m'ye ulaşıldı. Günümüzde dünyanın bilinen en derin mağarası olan Fransa'daki Jean Bernard Mağarası'nda 1979'da -1.358 m'ye, 1982'de -1.491 m'ye inildi. 1983'de girişten yükselen bir galeride 41 m tırmanıldı ve böylece mağaranın derinliği -1.535 m'ye ulaştı.

Türkiye'de Tarihi: Mağaracılık ile mağarabilim sınırının zor ayrıldığı Türkiye'de gerçek anlamda sportif mağaracılığın temelleri, Temuçin Aygen'in önderliğinde 1964'te kurulan Türkiye Mağara Araştırma Tanıtma ve Turizm Derneği (TMATTD) tarafından atıldı. 1973'te kurulan Boğaziçi Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü üyelerinden Mustafa Aktar ve Nesip Aral, 1976'da yalnızca Türk mağaracılardan kurulu bir ekip ile Düdencik Mağarası'na (-330 m) inmeyi başardılar. 1989 yılından beri araştırmaları BÜMAK tarafından yürütülen Çukurpınar Düdeni, -1192 m ile Türkiye'nin şuanda bilinen en derin mağarasıdır. Günümüzde BÜMAK, son yıllarda Mağara Araştırma Derneği (MAD) adını alan TMATTD, Zonguldak Mağara Araştırma Derneği ve çeşitli üniversitelerin mağaracılık kolları bu sporu sürdürmektedir. DSM (Doğa Sporları Merkezi) ise 1994 yılından beri profesyonel olarak eğitim veren ilk ve tek kuruluştur.